środa, 11 stycznia 2023

Pasaż Simonsa - reduta Starego Miasta

 

Podczas powstania warszawskiego w sierpniu 1944 Pasaż Simonsa stanowił polską redutę blokującą Niemcom dostęp do Starego Miasta. W jego piwnicach znajdował się powstańczy punkt sanitarny oraz schron dla ludności cywilnej. 31 sierpnia budynek uległ zawaleniu wskutek nalotu niemieckich stukasów. Pod gruzami zginęło ok. 300 osób, w większości broniących reduty żołnierzy batalionu „Chrobry I”.

Während des Warschauer Aufstands im August 1944 war die Simons-Passage eine polnische Redoute, die den deutschen Zugang zur Altstadt blockierte. In seinem Keller gab es eine Sanitärstation für Aufständische und einen Unterschlupf für Zivilisten. Am 31. August stürzte das Gebäude infolge eines Luftangriffs deutscher Stukas ein. Etwa 300 Menschen starben unter den Trümmern, hauptsächlich Soldaten des Bataillons „Chrobry I“, das die Redoute verteidigte.

During the Warsaw Uprising in August 1944, the Simons Passage was a Polish redoubt blocking German access to the Old Town. In its basement there was an insurgent sanitary point and a shelter for civilians. On August 31, the building collapsed as a result of an air raid by German Stukas. About 300 people died under the rubble, mostly soldiers of the "Chrobry I" battalion defending the redoubt.




poniedziałek, 9 stycznia 2023

Parasol i 104 kompania syndykalistów w pałacu Krasińskich



W pałacu Krasińskich, na fasadzie głównej, po obu stronach wejścia, umieszczone są dwie tablice pamiątkowe – jedna upamiętnia żołnierzy 104. kompanii związku syndykalistów polskich zgrupowania „Róg”, którzy 2 sierpnia 1944 roku opanowali pałac biorąc do niewoli 43 jeńców niemieckich, natomiast druga upamiętnia żołnierzy batalionu „Parasol”, którzy po zaciętych walkach na Woli bronili się w tym pałacu od 10 sierpnia do 1 września 1944 roku, czyli do ewakuacji kanałami ze Starego Miasta. W walkach poległo ponad 100 powstańców z Parasola.


In the Krasiński Palace, on the main facade, on both sides of the entrance, there are two commemorative plaques - one commemorates the soldiers of the 104th company of the Polish syndicalists' union of the "Róg" group, who on August 2, 1944 seized the palace by taking 43 German prisoners of war, while the other commemorates soldiers of the "Parasol" battalion, who, after fierce battles in Wola, defended themselves in this palace from August 10 to September 1, 1944, i.e. until evacuation through the sewers from the Old Town. Over 100 insurgents from Parasol died in the fighting.
Im Krasiński-Palais befinden sich an der Hauptfassade auf beiden Seiten des Eingangs zwei Gedenktafeln – eine erinnert an die Soldaten der 104 eroberte den Palast, indem er 43 deutsche Kriegsgefangene machte, während der andere an Soldaten des Bataillons "Sonnenschirm" erinnert, die sich nach heftigen Kämpfen in Wola vom 10. August bis 1. September 1944, also bis zur Evakuierung durch die Kanalisation aus der Altstadt. Über 100 Aufständische von Parasol starben bei den Kämpfen.

niedziela, 8 stycznia 2023

Pamięć o żołnierzach zgrupowania Kryska w kościele na Solcu

W kościele Przenajświętszej Trójcy na warszawskim Solcu znajduje się tablica upamiętniająca 476 żołnierzy Zgrupowania Kryska poległych na Czerniakowie. Cześć ich pamięci!
 

piątek, 6 stycznia 2023

Wojtek Zalewski - 11-letni dzielny łącznik zgrupowania Chrobry II

Wojciech Zalewski, nazywany Wojtkiem ps. „Orzeł Biały”, „Wojtek” (ur. 1933, zm. 21 sierpnia 1944) to uczestnik powstania warszawskiego w szeregach Zgrupowania „Chrobry II”. Po wybuchu powstania warszawskiego w dniu 1 sierpnia 1944 wstąpił na ochotnika jako łącznik do III plutonu st. sierż. „Grzesia” – 5. kompanii – II batalionu „Lecha Grzybowskiego” – Zgrupowania „Chrobry II”. Był najmłodszym żołnierzem grupy szturmowej st. sierż. „Grzesia”. 2 sierpnia przedarł się przez linie niemieckie na teren silnie obsadzonego Dworca Głównego, skąd powrócił z meldunkiem o siłach, rodzaju uzbrojenia i ugrupowaniu wrogich oddziałów. 15 sierpnia 1944 wyprowadził znajdujący się w okrążeniu pluton st. sierż. „Grzesia”. Za tę ostatnią akcję miał zostać przedstawiony przez dowódcę batalionu do odznaczenia Krzyżem Walecznych, którym prawdopodobnie jednak nie został wyróżniony.
Zginął w trakcie przenoszenia meldunku w dniu 21 sierpnia 1944. Jego ciało spod ostrzału niemieckiego wyciągnęli towarzysze broni, co zostało utrwalone przez filmowców z ekipy Biura Informacji i Propagandy KG AK. Powstańczy pogrzeb Wojtka Zalewskiego odbył się na podwórzu domu przy ul. Ceglanej 3. Po wojnie nie udało się grobu odnaleźć i ekshumować jego ciała.
21 sierpnia 2019 w 75 rocznicę śmierci Wojtka Zalewskiego w miejscu, gdzie zginął w trakcie powstania warszawskiego, z inicjatywy Anny Szarejko, odsłonięto tablicę pamiątkową znajdującą się przy ul. Icchoka Lejba Pereca na warszawskiej Woli.

Wojciech Zalewski, Spitzname Wojtek ps. „Orzeł Biały“, „Wojtek“ (geboren 1933, gestorben am 21. August 1944) war Teilnehmer des Warschauer Aufstands in den Reihen der Gruppe „Chrobry II“. Nach Ausbruch des Warschauer Aufstands am 1. August 1944 meldete er sich freiwillig als Verbindungsmann zum 3. Zug Oberfeldwebel. "Grzesia" - 5. Kompanie - 2. Bataillon "Lech Grzybowski" - Gruppe "Chrobry II". Er war der jüngste Soldat des Oberfeldwebels der Angriffsgruppe. "Grzesia". Am 2. August durchbrach er die deutschen Linien zum stark besetzten Hauptbahnhof, von wo er mit einem Bericht über die Streitkräfte, Art der Bewaffnung und Gruppierung der feindlichen Truppen zurückkehrte. Am 15. August 1944 führte er den eingekreisten Zug von Sgt. "Grzesia". Für letztere Aktion sollte er vom Bataillonskommandeur mit dem Kreuz der Tapferkeit zur Auszeichnung überreicht werden, was ihm wohl nicht verliehen wurde.

Er starb bei der Übermittlung des Berichts am 21. August 1944. Seine Leiche wurde von seinen Mitstreitern aus dem deutschen Feuer gezogen, was von den Filmemachern des Informations- und Propagandabüros des Hauptquartiers der Heimatarmee aufgezeichnet wurde. Die aufständische Beerdigung von Wojtek Zalewski fand im Hof ​​des Hauses in der ul. Ceglana 3. Nach dem Krieg konnte sein Grab nicht gefunden und seine Leiche exhumiert werden.

Am 21. August 2019, zum 75. Todestag von Wojtek Zalewski, wurde an dem Ort, an dem er während des Warschauer Aufstands starb, auf Initiative von Anna Szarejko eine Gedenktafel in der ul. Icchok Leib Peretz im Warschauer Stadtteil Wola.

Wojciech Zalewski, nicknamed Wojtek ps. "Orzeł Biały", "Wojtek" (born 1933, died 21 August 1944) was a participant in the Warsaw Uprising in the ranks of the "Chrobry II" Group. After the outbreak of the Warsaw Uprising on August 1, 1944, he volunteered as a liaison to the 3rd platoon of senior sergeant. "Grzesia" - 5th company - 2nd Battalion "Lech Grzybowski" - Group "Chrobry II". He was the youngest soldier of the assault group senior sergeant. "Grzesia". On August 2, he broke through the German lines to the heavily manned Main Railway Station, from where he returned with a report on the forces, type of armament and grouping of enemy troops. On August 15, 1944, he led out the encircled platoon of Sgt. "Grzesia". For the latter action, he was supposed to be presented by the battalion commander for decoration with the Cross of Valour, which he was probably not awarded with.

He died while carrying the report on August 21, 1944. His body was pulled out from the German fire by his comrades-in-arms, which was captured by filmmakers from the Information and Propaganda Bureau of the Home Army Headquarters. The insurgent funeral of Wojtek Zalewski took place in the yard of the house at ul. Ceglana 3. After the war, his grave could not be found and his body exhumed.

On August 21, 2019, on the 75th anniversary of Wojtek Zalewski's death, in the place where he died during the Warsaw Uprising, on the initiative of Anna Szarejko, a commemorative plaque was unveiled at ul. Icchok Leib Peretz in Warsaw's Wola district.