Pasaż Simonsa - reduta Starego Miasta

 

Podczas powstania warszawskiego w sierpniu 1944 Pasaż Simonsa stanowił polską redutę blokującą Niemcom dostęp do Starego Miasta. W jego piwnicach znajdował się powstańczy punkt sanitarny oraz schron dla ludności cywilnej. 31 sierpnia budynek uległ zawaleniu wskutek nalotu niemieckich stukasów. Pod gruzami zginęło ok. 300 osób, w większości broniących reduty żołnierzy batalionu „Chrobry I”.

Während des Warschauer Aufstands im August 1944 war die Simons-Passage eine polnische Redoute, die den deutschen Zugang zur Altstadt blockierte. In seinem Keller gab es eine Sanitärstation für Aufständische und einen Unterschlupf für Zivilisten. Am 31. August stürzte das Gebäude infolge eines Luftangriffs deutscher Stukas ein. Etwa 300 Menschen starben unter den Trümmern, hauptsächlich Soldaten des Bataillons „Chrobry I“, das die Redoute verteidigte.

During the Warsaw Uprising in August 1944, the Simons Passage was a Polish redoubt blocking German access to the Old Town. In its basement there was an insurgent sanitary point and a shelter for civilians. On August 31, the building collapsed as a result of an air raid by German Stukas. About 300 people died under the rubble, mostly soldiers of the "Chrobry I" battalion defending the redoubt.

Parasol i 104 kompania syndykalistów w pałacu Krasińskich

W pałacu Krasińskich, na fasadzie głównej, po obu stronach wejścia, umieszczone są dwie tablice pamiątkowe – jedna upamiętnia żołnierzy 104. kompanii związku syndykalistów polskich zgrupowania „Róg”, którzy 2 sierpnia 1944 roku opanowali pałac biorąc do niewoli 43 jeńców niemieckich, natomiast druga upamiętnia żołnierzy batalionu „Parasol”, którzy po zaciętych walkach na Woli bronili się w tym pałacu od 10 sierpnia do 1 września 1944 roku, czyli do ewakuacji kanałami ze Starego Miasta. W walkach poległo ponad 100 powstańców z Parasola.

In the Krasiński Palace, on the main facade, on both sides of the entrance, there are two commemorative plaques - one commemorates the soldiers of the 104th company of the Polish syndicalists' union of the "Róg" group, who on August 2, 1944 seized the palace by taking 43 German prisoners of war, while the other commemorates soldiers of the "Parasol" battalion, who, after fierce battles in Wola, defended themselves in this palace from August 10 to September 1, 1944, i.e. until evacuation through the sewers from the Old Town. Over 100 insurgents from Parasol died in the fighting.

Im Krasiński-Palais befinden sich an der Hauptfassade auf beiden Seiten des Eingangs zwei Gedenktafeln – eine erinnert an die Soldaten der 104 eroberte den Palast, indem er 43 deutsche Kriegsgefangene machte, während der andere an Soldaten des Bataillons "Sonnenschirm" erinnert, die sich nach heftigen Kämpfen in Wola vom 10. August bis 1. September 1944, also bis zur Evakuierung durch die Kanalisation aus der Altstadt. Über 100 Aufständische von Parasol starben bei den Kämpfen.

Pamięć o żołnierzach zgrupowania Kryska w kościele na Solcu

W kościele Przenajświętszej Trójcy na warszawskim Solcu znajduje się tablica upamiętniająca 476 żołnierzy Zgrupowania Kryska poległych na Czerniakowie. Cześć ich pamięci!
 

Wojtek Zalewski - 11-letni dzielny łącznik zgrupowania Chrobry II

Wojciech Zalewski, nazywany Wojtkiem ps. „Orzeł Biały”, „Wojtek” (ur. 1933, zm. 21 sierpnia 1944) to uczestnik powstania warszawskiego w szeregach Zgrupowania „Chrobry II”. Po wybuchu powstania warszawskiego w dniu 1 sierpnia 1944 wstąpił na ochotnika jako łącznik do III plutonu st. sierż. „Grzesia” – 5. kompanii – II batalionu „Lecha Grzybowskiego” – Zgrupowania „Chrobry II”. Był najmłodszym żołnierzem grupy szturmowej st. sierż. „Grzesia”. 2 sierpnia przedarł się przez linie niemieckie na teren silnie obsadzonego Dworca Głównego, skąd powrócił z meldunkiem o siłach, rodzaju uzbrojenia i ugrupowaniu wrogich oddziałów. 15 sierpnia 1944 wyprowadził znajdujący się w okrążeniu pluton st. sierż. „Grzesia”. Za tę ostatnią akcję miał zostać przedstawiony przez dowódcę batalionu do odznaczenia Krzyżem Walecznych, którym prawdopodobnie jednak nie został wyróżniony.

Zginął w trakcie przenoszenia meldunku w dniu 21 sierpnia 1944. Jego ciało spod ostrzału niemieckiego wyciągnęli towarzysze broni, co zostało utrwalone przez filmowców z ekipy Biura Informacji i Propagandy KG AK. Powstańczy pogrzeb Wojtka Zalewskiego odbył się na podwórzu domu przy ul. Ceglanej 3. Po wojnie nie udało się grobu odnaleźć i ekshumować jego ciała.

21 sierpnia 2019 w 75 rocznicę śmierci Wojtka Zalewskiego w miejscu, gdzie zginął w trakcie powstania warszawskiego, z inicjatywy Anny Szarejko, odsłonięto tablicę pamiątkową znajdującą się przy ul. Icchoka Lejba Pereca na warszawskiej Woli.

Wojciech Zalewski, Spitzname Wojtek ps. „Orzeł Biały“, „Wojtek“ (geboren 1933, gestorben am 21. August 1944) war Teilnehmer des Warschauer Aufstands in den Reihen der Gruppe „Chrobry II“. Nach Ausbruch des Warschauer Aufstands am 1. August 1944 meldete er sich freiwillig als Verbindungsmann zum 3. Zug Oberfeldwebel. "Grzesia" - 5. Kompanie - 2. Bataillon "Lech Grzybowski" - Gruppe "Chrobry II". Er war der jüngste Soldat des Oberfeldwebels der Angriffsgruppe. "Grzesia". Am 2. August durchbrach er die deutschen Linien zum stark besetzten Hauptbahnhof, von wo er mit einem Bericht über die Streitkräfte, Art der Bewaffnung und Gruppierung der feindlichen Truppen zurückkehrte. Am 15. August 1944 führte er den eingekreisten Zug von Sgt. "Grzesia". Für letztere Aktion sollte er vom Bataillonskommandeur mit dem Kreuz der Tapferkeit zur Auszeichnung überreicht werden, was ihm wohl nicht verliehen wurde.

Er starb bei der Übermittlung des Berichts am 21. August 1944. Seine Leiche wurde von seinen Mitstreitern aus dem deutschen Feuer gezogen, was von den Filmemachern des Informations- und Propagandabüros des Hauptquartiers der Heimatarmee aufgezeichnet wurde. Die aufständische Beerdigung von Wojtek Zalewski fand im Hof ​​des Hauses in der ul. Ceglana 3. Nach dem Krieg konnte sein Grab nicht gefunden und seine Leiche exhumiert werden.

Am 21. August 2019, zum 75. Todestag von Wojtek Zalewski, wurde an dem Ort, an dem er während des Warschauer Aufstands starb, auf Initiative von Anna Szarejko eine Gedenktafel in der ul. Icchok Leib Peretz im Warschauer Stadtteil Wola.

Wojciech Zalewski, nicknamed Wojtek ps. "Orzeł Biały", "Wojtek" (born 1933, died 21 August 1944) was a participant in the Warsaw Uprising in the ranks of the "Chrobry II" Group. After the outbreak of the Warsaw Uprising on August 1, 1944, he volunteered as a liaison to the 3rd platoon of senior sergeant. "Grzesia" - 5th company - 2nd Battalion "Lech Grzybowski" - Group "Chrobry II". He was the youngest soldier of the assault group senior sergeant. "Grzesia". On August 2, he broke through the German lines to the heavily manned Main Railway Station, from where he returned with a report on the forces, type of armament and grouping of enemy troops. On August 15, 1944, he led out the encircled platoon of Sgt. "Grzesia". For the latter action, he was supposed to be presented by the battalion commander for decoration with the Cross of Valour, which he was probably not awarded with.

He died while carrying the report on August 21, 1944. His body was pulled out from the German fire by his comrades-in-arms, which was captured by filmmakers from the Information and Propaganda Bureau of the Home Army Headquarters. The insurgent funeral of Wojtek Zalewski took place in the yard of the house at ul. Ceglana 3. After the war, his grave could not be found and his body exhumed.

On August 21, 2019, on the 75th anniversary of Wojtek Zalewski's death, in the place where he died during the Warsaw Uprising, on the initiative of Anna Szarejko, a commemorative plaque was unveiled at ul. Icchok Leib Peretz in Warsaw's Wola district.

 

4 września 1944 r. Niemcy niszczą płytę Grobu Nieznanego Żołnierza

 

4 września 1944 r. niemieckie czołgi niszczą płytę Grobu Nieznanego Żołnierza na Placu Piłsudskiego.

On September 4, 1944, German tanks destroy the Tomb of the Unknown Soldier at Piłsudski Square.

Am 4. September 1944 zerstören deutsche Panzer das Grab des unbekannten Soldaten auf dem Piłsudski-Platz.

23 sierpnia 1944 - zdobycie kościoła św. Krzyża i komisariatu policji

 

23 dzień powstania warszawskiego.

Po ciężkich walkach 23 sierpnia 1944 r. grupa 250 powstańców pod dowództwem mjr "Woli" zdobywa kościół Świętego Krzyża (Krakowskie Przedmieście 3), gdzie uwalniają kilkadziesiąt osób, w tym 8 księży. Powstańcy zdobywają również sąsiedni budynek Komendy Policji (KP 1). Ginie 30 Niemców, a 80 dostaje się do niewoli. Powstańcy uwalniają 20 polskich policjantów. Poprawia się znacznie sytuacja obrońców Nowego Światu. O tych walkach wspomina prof. Witold Kieżun.

23rd day of the Warsaw Uprising.

After heavy fighting on August 23, 1944, a group of 250 insurgents under the command of Major "Wola" captures the Church of the Holy Cross (Krakowskie Przedmieście 3), where they free several dozen people, including 8 priests. The insurgents also capture the neighboring building of the Police Headquarters (KP 1). 30 Germans are killed and 80 are taken prisoner. The insurgents free 20 Polish policemen. The situation of the defenders of Nowy Świat Street is significantly improving. These fights are mentioned by prof. Witold Kieżun.

23. Tag des Warschauer Aufstands.

Nach schweren Kämpfen am 23. August 1944 erobert eine Gruppe von 250 Aufständischen unter dem Kommando von Major „Wola“ die Kirche des Heiligen Kreuzes (Krakowskie Przedmieście 3), wo sie mehrere Dutzend Menschen, darunter 8 Priester, befreien. Die Aufständischen erobern auch das Nachbargebäude des Polizeipräsidiums (KP 1). 30 Deutsche werden getötet und 80 gefangen genommen. Die Aufständischen befreien 20 polnische Polizisten. Die Situation der Verteidiger der Nowy-Świat-Straße verbessert sich erheblich. Diese Kämpfe werden von Prof. Witold Kieżun erwähnt. 

22 sierpnia 1944 - wycofanie z Arsenału

 

22 dzień powstania warszawskiego. Z zrujnowanego Arsenału przy ul. Długiej 22 sierpnia 1944 r. wycofuje się ostatni żołnierze z oddziału kpt. Władysława Jackowskiego "Konrada". Zajmują oni pozycje w Pasażu Simonsa na rogu Długiej i Nalewek, w podziemiach których chroni też się wielu mieszkańców Starówki.

Zapraszam na ciąg dalszy na spacer śladami powstania warszawskiego po Starówce: w rejon Arsenału, ul. Długiej oraz Al. Solidarności.

22nd day of the Warsaw Uprising. From the ruined Arsenal at ul. Długa On August 22, 1944, the last soldiers from Capt. Władysław Jackowski "Konrad". They occupy positions in the Simons Passage on the corner of Długa and Nalewki Streets, in the basement of which many residents of the Old Town are also sheltered.

I invite you to continue on a walk in the footsteps of the Warsaw Uprising in the Old Town: in the area of the Arsenal, ul. Długa and Al. Solidarity.

22. Tag des Warschauer Aufstands. Aus dem zerstörten Arsenal in der ul. Długa Am 22. August 1944 wurden die letzten Soldaten von Capt. Władysław Jackowski „Konrad“. Sie besetzen Stellungen in der Simons-Passage an der Ecke der Długa- und Nalewki-Straße, in deren Keller auch viele Bewohner der Altstadt untergebracht sind.

Ich lade Sie ein, den Spaziergang auf den Spuren des Warschauer Aufstands in der Altstadt fortzusetzen: im Bereich des Arsenals, Ul. Długa und Al. Solidarität.

Natarcie na Dworzec Gdański 20/21 sierpnia 1944 r.

 

W nocy z 20 na 21 oddziały powstańcze Obwodu Żoliborz i z Kampinosu pod dowództwem mjr. Alfonsa Kotowskiego „Okonia” atakują Dworzec Gdański. Silny ogień wroga załamuje natarcie i uniemożliwia połączenie Starówki z Żoliborzem. Powstańcy ponoszą dotkliwe straty. 

Mjr Jakub Nowakowski ps. Tomek, żołnierz batalionu Zośka i zgrupowania Żniwiarz wspomina natarcie na Dworzec Gdański w czasie powstania warszawskiego.

On the night of 20/21 insurgent units of the Żoliborz District and of Kampinos under the command of Maj. Alfons Kotowski, "Okon" attacks the Gdańsk Railway Station. Strong enemy fire breaks the attack and prevents the connection of the Old Town with Żoliborz. The insurgents suffer severe losses.

Major Jakub Nowakowski ps. Tomek, a soldier of the Zośka battalion and the Żniwiarz grouping, recalls the attack on the Gdańsk Railway Station during the Warsaw Uprising.

In der Nacht vom 20. auf den 21. haben aufständische Einheiten des Bezirks Żoliborz und Kampinos unter dem Kommando von Maj. Alfons Kotowski, "Okon" greift den Danziger Bahnhof an. Starkes feindliches Feuer bricht den Angriff und verhindert die Verbindung der Altstadt mit Żoliborz. Die Aufständischen erleiden schwere Verluste.

Major Jakub Nowakowski Ps. Tomek, ein Soldat des Bataillons Zośka und der Gruppierung Żniwiarz, erinnert sich an den Angriff auf den Danziger Bahnhof während des Warschauer Aufstands.

Węgrzy wobec powstańców

 

19 sierpnia 1944 r. generał dowodzący korpusem węgierskim oznajmia dowódcy 9. Armii niemieckiej, że użycie jego dywizji dla zapobieżenia dopływu posiłków polskich do Warszawy nie da żadnego skutku. Ludność polska zawsze odnosiła się życzliwie do Węgrów dzięki trwającej od kilkuset lat tradycyjnej przyjaźni. Wojska generała skłonne są raczej do bratania się z ludnością. Wojsko jest jeszcze w rękach oficerów, choć nie wiadomo jak długo. Dowódca 9. Armii rezygnuje ze wcześniejszych zamierzeń, oceniając, że wartość bojowa tej węgierskiej dywizji jest prawie żadna.

The general commanding the Hungarian corps informs the commander of the German 9th Army that the use of his division to prevent the inflow of Polish reinforcements to Warsaw will have no effect. The Polish population has always been kind to Hungarians thanks to the traditional friendship that has been going on for several hundred years. The general's army tends to fraternize with the population. The army is still in the hands of the officers, although it is not known for how long. The commander of the 9th Army gives up his earlier plans, judging that the combat value of this Hungarian division is almost nonexistent.

Der General, der das ungarische Korps befehligt, informiert den Kommandanten der 9. deutschen Armee, dass der Einsatz seiner Division zur Verhinderung des Zustroms polnischer Verstärkung nach Warschau keine Wirkung haben wird. Die polnische Bevölkerung war dank der traditionellen Freundschaft, die seit mehreren hundert Jahren besteht, immer freundlich zu den Ungarn. Die Armee des Generals neigt dazu, sich mit der Bevölkerung zu verbrüdern. Die Armee ist immer noch in den Händen der Offiziere, obwohl nicht bekannt ist, wie lange. Der Kommandeur der 9. Armee gibt seine früheren Pläne auf, da er der Meinung ist, dass der Kampfwert dieser ungarischen Division fast nicht vorhanden ist.

18/19 sierpnia 1944 r. atak na pałac Wilanowski

 

W okolicach Wilanowa i Wolicy przebijają się na Sadybę oddziały z Lasów Chojnowskich i Kabat. W nocnym boju 18/19 sierpnia nie udaje się wspólny atak oddziałów leśnych i z Sadyby na Pałac Wilanowski. Odsiecz z Lasu Kabackiego zostaje częściowo rozbita. W ataku ginie dowódca grupy z Lasów Chojnowskich ppłk Mieczysław Sokołowski "Grzymała". Dość licznej grupie, liczącej ok. 350 powstańców, udaje się jednak dotrzeć na Sadybę i odeprzeć niemieckie szturmy.

In the vicinity of Wilanów and Wolica, troops from the Chojnowskie and Kabaty forests are breaking through to Sadyba. In the night battle on August 18/19, the joint attack of forestry units and those from Sadyba on the Wilanów Palace was unsuccessful. The relief from the Kabacki Forest is partially broken. The commander of the group from the Chojnowskie Forests, Lt. Col. Mieczysław Sokołowski "Grzymała", is killed in the attack. However, quite a large group of about 350 insurgents manage to reach Sadyba and repel the German assaults.

In der Nähe von Wilanów und Wolica brechen Truppen aus den Wäldern Chojnowskie und Kabaty nach Sadyba durch. In der Nachtschlacht am 18./19. August blieb der gemeinsame Angriff der Wald- und Sadyba-Truppen auf das Schloss Wilanów erfolglos. Das Relief vom Kabacki-Wald ist teilweise gebrochen. Der Kommandant der Gruppe aus den Chojnowskie-Wäldern, Oberstleutnant Mieczysław Sokołowski „Grzymała“, wird bei dem Angriff getötet. Eine ziemlich große Gruppe von etwa 350 Aufständischen schafft es jedoch, Sadyba zu erreichen und die deutschen Angriffe abzuwehren.

16 sierpnia 1944 - atak niemieckich czołgów na pozycje batalionu Golski

16 sierpnia 1944 r. atak 3 czołgów niemieckich z Pola Mokotowskiego wzdłuż Polnej na pozycje batalionu "Golski". Jeden czołg zostaje uszkodzony. 

Profesor Witold Kieżun, ps. Wypad, powstaniec warszawski, podporucznik czasu wojny, wspomina pierwsze walki w sierpniu, opowiada o "żywych tarczach", walce z czołgami.

On August 16, 1944, the attack of 3 German tanks from Pole Mokotowskie along Polna Street on the positions of the "Golski" battalion. One tank is damaged.

Professor Witold Kieżun, ps. Wypad, Warsaw insurgent, second lieutenant of the war time, recalls the first fights in August, talks about "living shields", the fight against tanks.

Am 16. August 1944 Angriff von 3 deutschen Panzern von Pole Mokotowskie entlang der Polna-Straße auf die Stellungen des Bataillons "Golski". Ein Tank ist beschädigt.

Professor Witold Kieżun, Ps. Wypad, Warschauer Aufständischer, Leutnant der Kriegszeit, erinnert sich an die ersten Kämpfe im August, spricht von "lebenden Schilden", dem Kampf gegen Panzer.

14 sierpnia 1944 r. - zestrzelony Liberator na warszawskiej Pradze.

 

14 sierpnia 1944 r. niemiecka obrona przeciwlotnicza zestrzeliła samolot Liberator EV 961 ze 178 dywizjonu RAF, który spadł do Jeziorka Kamionkowskiego na warszawskiej Pradze.

On August 14, the German anti-aircraft defense shot down the Liberator EV 961 from 178 Squadron RAF, which fell to Jeziorka Kamionkowskie in Warsaw's Praga district.

Am 14. August schoss die deutsche Flugabwehr den Liberator EV 961 der 178. Squadron RAF ab, der auf Jeziorka Kamionkowskie im Warschauer Stadtteil Praga fiel.

15 sierpnia 1944 r. - zestrzelony Halifax przy ul. Wolskiej

 

W nocy 15 sierpnia 1944 r. niemiecka obrona przeciwlotnicza zestrzeliła 3 z 20 samolotów brytyjskich dokonujących zrzutów. Jeden samolot – Halifax (MkII JN926) spadł przy ul. Wolskiej, w okolicy Reduty Wolskiej. Zginęli w nim piloci - sierżanci RAF: Robert S. Darling, Peter M. Roots, Ronald R.E. Hartog i Thomas Law.

On the night of August 15, 1944, the German air defense shot down 3 of the 20 British airdrops. One plane - Halifax (MkII JN926) fell at ul. Wolska, near Reduta Wolska. Pilots - RAF sergeants: Robert S. Darling, Peter M. Roots, Ronald R.E. Hartog and Thomas Law.

In der Nacht zum 15. August 1944 schoss die deutsche Luftverteidigung 3 der 20 britischen Luftabwürfe ab. Ein Flugzeug - Halifax (MkII JN926) stürzte bei ul. Wolska, in der Nähe von Reduta Wolska. Piloten - RAF-Sergeants: Robert S. Darling, Peter M. Roots, Ronald R.E. Hartog und Thomas Law.

13/14 sierpnia 1944 r. - nieudane natarcie na pozycję SS w szkole przy ul. Narbutta

 

Żołnierze pułku "Baszta" na Mokotowie raz jeszcze bezskutecznie szturmują silne niemieckie punkty oporu w domu Wedla przy ul. Puławskiej i w szkole przy ul. Narbutta róg Kazimierzowskiej. Mokotów znajduje się pod silnym ostrzałem niemieckiej artylerii. W nocy z 13 na 14 sierpnia w natarciu na pozycje oddziałów SS przy ul. Narbutta zginęli kpt. Piotr Słowikowski, ppor. "Grzmotalski", kpr. Witold Dobrowolski, strz. Jerzy Adamiec, strz. Jerzy Waszkiewicz.

Soldiers of the "Baszta" regiment in Mokotów once again unsuccessfully storm the strong German resistance points at Wedel's house at ul. Puławska and at the school at ul. Narbutta and Kazimierzowska. Mokotów is under heavy artillery fire. On the night of August 13-14, the attack on the positions of the SS units at ul. Narbutta, Capt. Piotr Słowikowski.

Soldaten des "Baszta"-Regiments in Mokotów stürmen erneut erfolglos die starken deutschen Widerstandspunkte bei Wedels Haus in der ul. Puławska und in der Schule in der ul. Narbutta und Kazimierzowska. Mokotów steht unter schwerem Artilleriebeschuss. In der Nacht vom 13. auf den 14. August wurde der Angriff auf die Stellungen der SS-Einheiten in der ul. Narbutta, Capt. Piotr Slowikowski.

10 sierpnia 1944 - zdobycie browarów Haberbuscha i Schiele

 

10 sierpnia 1944 r. zgrupowanie "Chrobry II" zdobyło browary Haberbuscha i Schiele miedzy Grzybowską a Krochmalną na Woli. W czasie powstania magazyny przedsiębiorstwa przy ul. Grzybowskiej 58, w których znajdowały się m.in. duże zapasy jęczmienia, stały się ważnym źródłem żywności dla mieszkańców miasta. Ze zboża przygotowywano m.in. zupę plujkę.

The "Chrobry II" group captures Haberbusch's breweries between Grzybowska and Krochmalna Streets. During the construction of the company's warehouses at ul. Grzybowska 58, in which there were, inter alia, large stocks of barley have become an important source of food for the city's inhabitants. The grain was prepared, among others, spit soup.

Die Gruppe "Chrobry II" erobert die Haberbusch-Brauereien zwischen der Grzybowska- und der Krochmalna-Straße.

Während des Aufstands der Lager des Unternehmens in der ul. Grzybowska 58, in der unter anderem Große Gerstenvorräte sind zu einer wichtigen Nahrungsquelle für die Einwohner der Stadt geworden. Aus dem Getreide wurden unter anderem Suppe spucken.